Net die ene keer toch weer ‘Ja’ zeggen als je het eigenlijk liever niet wilt doen. Aangeven dat je er geen extra klusje bij kunt hebben doe je niet, want dat is sneu voor je collega die het ‘ook al zo druk heeft’. Of je sociale agenda veel voller plannen dan fijn is, omdat ‘alles zo leuk is en je écht iedereen móet zien om elkaar weer bij te kunnen kletsen’.
Grenzen stellen, voor jezelf en de ander: een lastig onderwerp. Of toch niet..?
Wanneer je om je heen kijkt, kom je iedere dag wel terecht in situaties waarin je je eigen grenzen moet bewaken. Eigenlijk best schokkend als je daar over nadenkt. Want dit betekent ook dat wanneer je hier geen of onvoldoende weerstand op kan bieden, je een groot gedeelte van je leven dingen doet die jij eigenlijk helemaal niet wilt. Alleen om een ander tevreden te houden of omdat je niet goed genoeg naar jezelf luistert. Dat is buiten zonde van je tijd ook nog eens heel erg ongezond.
Waarschijnlijk weet je wel dat we allemaal een bepaalde persoonlijke energiebalans hebben. Maar wist je ook dat onder andere het niet bewaken van je grenzen jou enorm veel energie kost? Niet alleen op het moment zelf, maar ook ervoor en erna wanneer je erover nadenkt, baalt of al moe wordt van de gedachte dat je straks weer op een kringverjaardag zit met allerlei onbenullige praatjes waar je geen behoefte aan hebt. Laat staan wanneer je nadien volledig uitgeblust op de bank ploft: ‘Zo, ik heb mijn plicht weer gedaan..’. Dit is zo ontzettend zonde voor jezelf en ook niet echt fair naar de ander toe, toch?
In een maatschappij waarin we massaal geleerd hebben om anderen te pleasen, is het je goed recht om te gaan leren staan voor wat JIJ eigenlijk wilt. Je grenzen aan leren geven, want daar worden we uiteindelijk allemaal beter van. Onderstaand een mooi voorbeeld van Sarah* (gefingeerde naam) die tijdens een sessie bij Paardenontmoeting geconfronteerd werd met het niet aangeven van haar grenzen:
Vanuit de bak is een zucht duidelijk hoorbaar: Sarah* is sinds een half uur bezig om Giovanni te verplaatsen uit haar eigen ruimte die zij daar zelf heeft neergelegd, maar hij verzet geen stap. Ik zie haar hand langs haar ogen strijken in haar gezicht: een traan wordt verwoed weggeveegd. ‘Waarom lukt dit me niet?’ Haar gedachte is bijna hoorbaar. De traan wordt veroorzaakt omdat ze dit in haar dagelijks leven regelmatig tegenkomt wanneer ze samenwerkt met haar collega’s. Na nog een poosje proberen loopt ze terug naar mij en vraagt: “Lukt dit weleens iemand of heb je hem soms gewoon geleerd stil te staan in een cirkel?”
Feit is dat ik geen enkel paard in de kudde dingen aanleer om te doen tijdens sessies. Alles wat ze laten zien is oprechte communicatie tussen de coachee en hen. Wat je uitstraalt, krijg je terug. Confronterend met momenten, maar daardoor ook zo leerzaam. Want het is een directe reactie op jou en dus ook een duidelijke reflectie op wat jouw omgeving in je dagelijks leven eigenlijk van jou ziet en ontvangt. Ik vraag haar wat ze zou willen. “Dat hij luistert naar mij, ik ben toch duidelijk?” “Is dat zo?”, vraag ik. Sarah denkt even na en zegt dan: “Misschien niet helemaal, ik zie geen reactie bij hem.” Als ik haar vraag wat ze nog meer zou kunnen proberen, geeft ze aan dat ze haar intentie duidelijker zou kunnen maken door met meer energie de cirkel in te gaan. Ze loopt terug naar Giovanni, haar schouders rechter dit keer. Haar lichaamshouding is overduidelijk veranderd. Al voor ze bij de cirkel aankomt, zie ik Giovanni’s oor haar kant op draaien. Hij heeft haar gezien en gevoeld. Rustig stapt hij de cirkel uit. Sarah heeft een lach op haar gezicht. Het is haar gelukt, met haar eigen oplossing op haar eigen subtiele manier. Nu heeft ze een manier gevonden om dit ook op de werkvloer aan te pakken.
Grenzen aangeven is lastig voor heel veel mensen en het voorbeeld van Sarah* is daar slechts één van. Niet alleen ‘nee’ zeggen, maar ook teveel ‘ja’ zeggen op hulpvragen of zelfs steeds hulp aanbieden ook wanneer iemand er niet naar vraagt. Dit heeft allemaal effect op jouw energie balans. Je deelt en geeft en vervolgens is jouw batterij leeg. Wat blijft er dan over voor jou? Precies, niets! Aan het eind van de dag lig je moe op de bank en voel je je onvervuld.
Wat kan je hier nu mee doen?
Kleine tips: check een paar keer per dag, maar zeker na een pittige activiteit in bij jezelf: Hoe voel ik me? Zit ik in groen (ik voel me goed), oranje (ik begin geprikkeld te raken) of rood (ik voel me overprikkeld)? Bedenk eens voor jezelf hoe je daar in terecht gekomen bent; zo sta jij aan het roer en niet die ene andere persoon die ‘al jouw energie heeft opgezogen’. Want let’s face it: daar ben je echt zelf bij. Het blijft dan ook altijd jouw taak om aan te geven wanneer iets niet langer ok is voor jou. Als je in oranje of rood zit, is het zaak weer terug te raken naar groen. Weet jij wat je daarvoor nodig hebt? Waar wordt je normaal rustig en ontspannen van? Is dat even mediteren, douchen of wandelen? Gemakkelijke kleding aan, wat eten (brainfood!) of even rustig wat lezen? De tips hier boven zijn allemaal dingen die ik zelf graag doe om weer tot rust te komen, maar die kunnen voor jou heel anders liggen. Zoek dit eens uit. Weet dat wanneer je in rood zit, je je oranje fase mogelijk helemaal gemist hebt. Of zat je emmer misschien al redelijk vol aan het begin van de dag? Self care is zo belangrijk en gaat de hele dag door! Ook als je in een omgeving bent waar je bovenstaande mogelijkheden niet uit kan voeren, kan je een kort moment voor jezelf pakken. Sluit je ogen en visualiseer een beschermende cirkel van licht om jezelf heen. Veeg deze hele ruimte schoon met een bezem. Niets kan jou raken in jouw cirkel en al jouw schone, fijne energie is van jou. Het kan ook een goed idee zijn om je dag al te beginnen met het visualiseren van deze cirkel, zo ben je de hele dag door beschermd.
Door gedurende de dag duidelijk je grenzen aan te geven, kan jij jouw energie verdeling veel beter managen en voel je je ook nog eens in controle. Want JIJ staat aan het roer, niemand anders! Je hoeft er niet steeds voor een ander te zijn, dit kan niet eens als je er niet in de eerste plaats voor jezelf bent. Net zoals je in het vliegtuig (hopelijk maak je dit nooit mee..) altijd eerst je eigen zuurstofmasker op zet en dan pas dat van een ander, doe je dit ook in het dagelijks leven. Want als je zelf geen zuurstof krijgt, kan je er ook niet voor een ander zijn. Dit is dus totaal niet egoïstisch; op deze manier zorg je goed voor jezelf én de ander.
Paarden leven in kuddes en doen niet anders. Zij zullen altijd datgene doen wat goed is voor het grotere geheel. Dit betekent ofwel dat ze een zwakker paard bij hen zullen laten eten op het moment dat dit paard zo op krachten kan komen om de kudde bij te houden tijdens hun tocht (want met zijn allen bij elkaar zijn we veilig voor roofdieren). Maar ook dat ze een ander kuddelid op zullen drijven met -wanneer nodig- wat extra paardenkracht als deze teveel achter blijft en loopt te treuzelen. Het is een komen en gaan van grenzen aangeven, want zo blijven ze veilig en is hun overleven gegarandeerd.
Een sessie coachen met paarden is dan ook bij uitstek de geschikte mogelijkheid om, net zoals Sarah, jouw manier van grenzen aangeven eens te toetsen en hiermee te experimenteren. Want het paard zal reageren op jouw energie en lichaamshouding. Wat straal jij uit? Ben jij een leider, of moet je volgen? Wie bepaalt hier in de bak? Hoe stel jij je grenzen en zal het paard daar al dan niet naar luisteren? Je kan naar hartenlust in een veilige omgeving experimenteren met jouw grenzen en eens zien of die eigenlijk wel duidelijk zijn voor de ander. Als hoogsensitieve vrouw herken ik heel goed dat je soms duidelijker moet zijn voor een ander terwijl jij zelf super snel signalen uit je omgeving oppikt en daar steevast op ingaat. Dit kan best een uitdaging zijn. Voor je eigen gevoel ben je al heel duidelijk geweest, maar de ander reageert niet. De kunst is dan en bij jezelf te blijven én duidelijk genoeg te zijn voor je omgeving. Wil je het eens ervaren? Je bent van harte welkom bij ons in de wei.
