Grenzen aangeven, hoe doe je dat?

Net die ene keer toch weer ‘Ja’ zeggen als je het eigenlijk liever niet wilt doen. Aangeven dat je er geen extra klusje bij kunt hebben doe je niet, want dat is sneu voor je collega die het ‘ook al zo druk heeft’. Of je sociale agenda veel voller plannen dan fijn is, omdat ‘alles zo leuk is en je écht iedereen móet zien om elkaar weer bij te kunnen kletsen’.

Grenzen stellen, voor jezelf en de ander: een lastig onderwerp. Of toch niet..?

Wanneer je om je heen kijkt, kom je iedere dag wel terecht in situaties waarin je je eigen grenzen moet bewaken. Eigenlijk best schokkend als je daar over nadenkt. Want dit betekent ook dat wanneer je hier geen of onvoldoende weerstand op kan bieden, je een groot gedeelte van je leven dingen doet die jij eigenlijk helemaal niet wilt. Alleen om een ander tevreden te houden of omdat je niet goed genoeg naar jezelf luistert. Dat is buiten zonde van je tijd ook nog eens heel erg ongezond.

Waarschijnlijk weet je wel dat we allemaal een bepaalde persoonlijke energiebalans hebben. Maar wist je ook dat onder andere het niet bewaken van je grenzen jou enorm veel energie kost? Niet alleen op het moment zelf, maar ook ervoor en erna wanneer je erover nadenkt, baalt of al moe wordt van de gedachte dat je straks weer op een kringverjaardag zit met allerlei onbenullige praatjes waar je geen behoefte aan hebt. Laat staan wanneer je nadien volledig uitgeblust op de bank ploft: ‘Zo, ik heb mijn plicht weer gedaan..’. Dit is zo ontzettend zonde voor jezelf en ook niet echt fair naar de ander toe, toch?

In een maatschappij waarin we massaal geleerd hebben om anderen te pleasen, is het je goed recht om te gaan leren staan voor wat JIJ eigenlijk wilt. Je grenzen aan leren geven, want daar worden we uiteindelijk allemaal beter van. Onderstaand een mooi voorbeeld van Sarah* (gefingeerde naam) die tijdens een sessie bij Paardenontmoeting geconfronteerd werd met het niet aangeven van haar grenzen:

Vanuit de bak is een zucht duidelijk hoorbaar: Sarah* is sinds een half uur bezig om Giovanni te verplaatsen uit haar eigen ruimte die zij daar zelf heeft neergelegd, maar hij verzet geen stap. Ik zie haar hand langs haar ogen strijken in haar gezicht: een traan wordt verwoed weggeveegd. ‘Waarom lukt dit me niet?’ Haar gedachte is bijna hoorbaar. De traan wordt veroorzaakt omdat ze dit in haar dagelijks leven regelmatig tegenkomt wanneer ze samenwerkt met haar collega’s. Na nog een poosje proberen loopt ze terug naar mij en vraagt: “Lukt dit weleens iemand of heb je hem soms gewoon geleerd stil te staan in een cirkel?”
Feit is dat ik geen enkel paard in de kudde dingen aanleer om te doen tijdens sessies. Alles wat ze laten zien is oprechte communicatie tussen de coachee en hen. Wat je uitstraalt, krijg je terug. Confronterend met momenten, maar daardoor ook zo leerzaam. Want het is een directe reactie op jou en dus ook een duidelijke reflectie op wat jouw omgeving in je dagelijks leven eigenlijk van jou ziet en ontvangt. Ik vraag haar wat ze zou willen. “Dat hij luistert naar mij, ik ben toch duidelijk?” “Is dat zo?”, vraag ik. Sarah denkt even na en zegt dan: “Misschien niet helemaal, ik zie geen reactie bij hem.” Als ik haar vraag wat ze nog meer zou kunnen proberen, geeft ze aan dat ze haar intentie duidelijker zou kunnen maken door met meer energie de cirkel in te gaan. Ze loopt terug naar Giovanni, haar schouders rechter dit keer. Haar lichaamshouding is overduidelijk veranderd. Al voor ze bij de cirkel aankomt, zie ik Giovanni’s oor haar kant op draaien. Hij heeft haar gezien en gevoeld. Rustig stapt hij de cirkel uit. Sarah heeft een lach op haar gezicht. Het is haar gelukt, met haar eigen oplossing op haar eigen subtiele manier. Nu heeft ze een manier gevonden om dit ook op de werkvloer aan te pakken.

Grenzen aangeven is lastig voor heel veel mensen en het voorbeeld van Sarah* is daar slechts één van. Niet alleen ‘nee’ zeggen, maar ook teveel ‘ja’ zeggen op hulpvragen of zelfs steeds hulp aanbieden ook wanneer iemand er niet naar vraagt. Dit heeft allemaal effect op jouw energie balans. Je deelt en geeft en vervolgens is jouw batterij leeg. Wat blijft er dan over voor jou? Precies, niets! Aan het eind van de dag lig je moe op de bank en voel je je onvervuld.

Wat kan je hier nu mee doen?

Kleine tips: check een paar keer per dag, maar zeker na een pittige activiteit in bij jezelf: Hoe voel ik me? Zit ik in groen (ik voel me goed), oranje (ik begin geprikkeld te raken) of rood (ik voel me overprikkeld)? Bedenk eens voor jezelf hoe je daar in terecht gekomen bent; zo sta jij aan het roer en niet die ene andere persoon die ‘al jouw energie heeft opgezogen’. Want let’s face it: daar ben je echt zelf bij. Het blijft dan ook altijd jouw taak om aan te geven wanneer iets niet langer ok is voor jou. Als je in oranje of rood zit, is het zaak weer terug te raken naar groen. Weet jij wat je daarvoor nodig hebt? Waar wordt je normaal rustig en ontspannen van? Is dat even mediteren, douchen of wandelen? Gemakkelijke kleding aan, wat eten (brainfood!) of even rustig wat lezen? De tips hier boven zijn allemaal dingen die ik zelf graag doe om weer tot rust te komen, maar die kunnen voor jou heel anders liggen. Zoek dit eens uit. Weet dat wanneer je in rood zit, je je oranje fase mogelijk helemaal gemist hebt. Of zat je emmer misschien al redelijk vol aan het begin van de dag? Self care is zo belangrijk en gaat de hele dag door! Ook als je in een omgeving bent waar je bovenstaande mogelijkheden niet uit kan voeren, kan je een kort moment voor jezelf pakken. Sluit je ogen en visualiseer een beschermende cirkel van licht om jezelf heen. Veeg deze hele ruimte schoon met een bezem. Niets kan jou raken in jouw cirkel en al jouw schone, fijne energie is van jou. Het kan ook een goed idee zijn om je dag al te beginnen met het visualiseren van deze cirkel, zo ben je de hele dag door beschermd.

Door gedurende de dag duidelijk je grenzen aan te geven, kan jij jouw energie verdeling veel beter managen en voel je je ook nog eens in controle. Want JIJ staat aan het roer, niemand anders! Je hoeft er niet steeds voor een ander te zijn, dit kan niet eens als je er niet in de eerste plaats voor jezelf bent. Net zoals je in het vliegtuig (hopelijk maak je dit nooit mee..) altijd eerst je eigen zuurstofmasker op zet en dan pas dat van een ander, doe je dit ook in het dagelijks leven. Want als je zelf geen zuurstof krijgt, kan je er ook niet voor een ander zijn. Dit is dus totaal niet egoïstisch; op deze manier zorg je goed voor jezelf én de ander.

Paarden leven in kuddes en doen niet anders. Zij zullen altijd datgene doen wat goed is voor het grotere geheel. Dit betekent ofwel dat ze een zwakker paard bij hen zullen laten eten op het moment dat dit paard zo op krachten kan komen om de kudde bij te houden tijdens hun tocht (want met zijn allen bij elkaar zijn we veilig voor roofdieren). Maar ook dat ze een ander kuddelid op zullen drijven met -wanneer nodig- wat extra paardenkracht als deze teveel achter blijft en loopt te treuzelen. Het is een komen en gaan van grenzen aangeven, want zo blijven ze veilig en is hun overleven gegarandeerd.

Een sessie coachen met paarden is dan ook bij uitstek de geschikte mogelijkheid om, net zoals Sarah, jouw manier van grenzen aangeven eens te toetsen en hiermee te experimenteren. Want het paard zal reageren op jouw energie en lichaamshouding. Wat straal jij uit? Ben jij een leider, of moet je volgen? Wie bepaalt hier in de bak? Hoe stel jij je grenzen en zal het paard daar al dan niet naar luisteren? Je kan naar hartenlust in een veilige omgeving experimenteren met jouw grenzen en eens zien of die eigenlijk wel duidelijk zijn voor de ander. Als hoogsensitieve vrouw herken ik heel goed dat je soms duidelijker moet zijn voor een ander terwijl jij zelf super snel signalen uit je omgeving oppikt en daar steevast op ingaat. Dit kan best een uitdaging zijn. Voor je eigen gevoel ben je al heel duidelijk geweest, maar de ander reageert niet. De kunst is dan en bij jezelf te blijven én duidelijk genoeg te zijn voor je omgeving. Wil je het eens ervaren? Je bent van harte welkom bij ons in de wei.

Mijn eigen reis: deel I

Soms hoor je over mensen die geboren worden met een passie. Deze mensen zetten van jongs af aan alles op alles om hun dromen waar te maken. Topsporters bijvoorbeeld. Geboren met een talent en ze zetten alles opzij om hun doel te bereiken. Ik ben nooit die persoon geweest. Wel was ik van jongs af aan gek op paarden. In vele vriendenboekjes heb ik dan ook opgeschreven dat ik later jockey wilde worden. Toen ik op mijn tiende verjaardag mocht gaan paardrijden, kwam mijn meisjesdroom uit. Ik mocht op de rug van de appelschimmel genaamd Danny en het was het meest geweldige uur van mijn leven tot dusver. Vanaf dat moment ging ik elke week een paar uurtjes naar de manege en hoopte ik iedere Sinterklaas, Kerst en verjaardag dat er die dag toch echt een eigen paard in de tuin zou staan. Dat moment kwam nooit, tot mijn grote teleurstelling.

In mijn tienertijd bleef ik trouw rijden, maar ook kwamen daar andere hobby’s bij. Mijn aandacht ging uit naar andere dingen dan paarden, al bleven ze altijd belangrijk voor mij. Toen ik eenmaal ging studeren, had ik niet het idee dat ik hier een toekomst mee kon opbouwen en ging ik keurig rechten studeren. Dit viel me erg tegen en na een jaar koos ik ervoor in plaats daarvan te starten met de studie Psychologie aan de Universiteit van Tilburg. De mens had me altijd geboeid en ik wilde meer leren over dieper liggende constructen in persoonlijkheid. Flashforward naar vijf jaar later en daar stond ik als afgestudeerd psycholoog met mijn masterdiploma in the pocket. Ik kreeg een mooie baan aangeboden op mijn stageplaats en daar ging ik vol voor.

Echter, bleek ik na een aantal jaar iets te missen, maar op dat moment wist ik niet wat. Paarden waren op dat moment al een aantal jaar geen actief onderdeel meer van mijn leven, al spookten ze regelmatig op willekeurige momenten door mijn hoofd. Ik weet inmiddels dat bloed kruipt waar het niet gaan kan, maar daar was ik me op dat moment nog niet van bewust.
Het gemis ging steeds harder knagen en ik begon frustraties te voelen op de plek waar ik zat. Ik denk dat ik het het beste kan omschrijven alsof ik een jas aan had die mij niet paste. Hij knelde en trok en ik voelde me ongemakkelijk. Ik was het niet eens met hoe bepaalde werkwijzen ‘nou eenmaal zo hoorden’ en ik ging op zoek naar hoe het anders kon.

Ik heb toen diep onderzoek gedaan naar mezelf: Wat beweegt mij? Waar heb IK behoefte aan in mijn leven? Wat zijn mijn talenten en valkuilen? Waar word ik blij van? Wat wil ik absoluut wel en niet? Super interessante vragen die me stukje bij beetje leidden naar.. de paarden. Ik heb lijstjes vol geschreven wat betreft bovenstaande vragen en op ieder lijstje kwam terug dat ik behoefte had aan de natuur, contact met dieren, mensen weer in contact brengen met zichzelf, juist door dicht bij jezelf te zijn en rust. Ik ben gaan zoeken naar wat daarbij paste, want van het bestaan van coachen met paarden had ik op dat moment geen weet.

Ik weet nog goed dat ik zocht op therapie met dieren op Google en ik toen de zorgboerderij bij mij in de buurt vond. Wauw, dat was gaaf! Ik heb ze direct aangeschreven of ze een paar helpende handen konden gebruiken: absolute inspired action. Tevens ging ik verder op zoek naar opleidingen op dit vlak en ik kwam uit bij het educatief centrum de Keulseweg. ‘Toevallig’ (degenen die mij kennen weten dat ik hier allang niet meer in geloof) zou er dat weekend een open dag zijn, maar helaas was die vol. Ook zag ik op hun website dat er twee maanden later een nieuwe opleidingsgroep zou starten tot equine assisted coach (voor de meeste mensen beter bekend als ‘paardencoach’) en er was nog 1(!) plek vrij in de groep.

Intuïtief wist ik het gelijk: die plek is voor mij. Ik heb ze gemaild met de vraag of ik alsjeblieft naar de open dag zou mogen komen dat weekend als er nog mensen af vielen. Ik wilde zo graag kennismaken en ik wilde die plek vullen in april. Na een aantal dagen kreeg ik een mailtje terug dat ik welkom was die zondag en ik herinner me nog goed dat ik een gek dansje deed door de kamer bij vrienden waar ik op dat moment was. Iedereen keek me vreemd aan: “Coachen met paarden? Wat? Eh, ok Wiek.” Dit was vast een gekke gril van mij. Ik had toch een goede baan? Het werd op zijn zachtst gezegd niet echt in goede orde ontvangen door mijn omgeving destijds. Ik herinner me nog goed dat ik op die zondagochtend een half uur voordat de open dag begon, de lesruimte in stapte bij de Keulseweg. Ik zag de lachende gezichten van de docenten en voelde de fijne, kalme energie daar. Ik was thuis.  Na de open dag ben ik naar huis geracet en heb ik me als een idioot ingeschreven op die laatste plek voor de opleidingsgroep. Die was van mij.

Als ik eraan terug denk, voelen deze gebeurtenissen nog steeds als een dominoreeks van geluk. Eentje waarbij alle steentjes op het goede moment de juiste kant op vielen. Ik wist op dat moment niet zeker of ik mijn baan van toen zou houden, omdat er eigenlijk geen vaste contracten meer gegeven werden en ik moest het mijne over een paar maanden krijgen. Toch besloot ik om, tegen alle ‘verstandige’ adviezen in, mijn laatste spaargeld uit te geven aan deze opleiding. Zonder zicht op toekomst in dit vak op dat moment en zonder te weten of ik nog wel een baan zou hebben over een poosje. Ik wist echter zeker: Ik hoor hier te zijn en dit gaat me lukken, hoe eng het misschien ook is.

En wat ben ik blij dat ik die keuze toen voor mezelf durfde te maken, want het is de eerste keuze geweest in een lange reeks van keuzes die daarna nog volgden (hier meer over in deel 2). Keuzes die mijn toekomst mede bepaald hebben. Geen keuzes vanuit ratio, maar vanuit gevoel, intuïtie, vanuit passie. Want ik dacht dan misschien dat ik niet geboren was met een passie, dat was ik wel. De paarden hoorden in mijn leven, ik heb alleen niet altijd even goed durven luisteren. En dat laatste is dan ook mijn missie geworden: mensen laten luisteren, naar zichzelf. Naar binnen durven keren en écht naar jezelf durven kijken. Wie ben IK? Wat heb ik nodig? Waar mag ik naartoe? Waar word ik écht gelukkig van? Welk pad mag ik daarvoor bewandelen? Kortom; echt luisteren vanuit jouw essentie, midden in de natuur mét het altijd oordeelloze gewaarzijn van de paarden die jou verder helpen op jouw pad.

Wat ben ik dankbaar dat ze dit met ons willen bewandelen.

Mijn eigen reis: deel II

Regelmatig hoor ik: “Wauw, Wiek, jij durft dat maar mooi even. Je eigen bedrijf, dat zou ik niet kunnen!” Ondanks dat dat een mooi compliment is, is dat zeker niet helemaal waar. Als je mij zes jaar geleden verteld had dat ik nu al vier jaar mijn eigen onderneming zou runnen, had ik je hard uitgelachen. Ondernemen zit niet bij mij in de familie en ik vond het vooral allemaal erg risicovol en eng klinken van tevoren. Desondanks sta ik hier nu toch. Omdat ik een droom had en simpelweg niet anders meer kon. Vandaag kwam ik ‘toevallig’ langs een oude notitie van augustus 2017 in mijn telefoon. Hij is echt heel persoonlijk, maar omdat ik hoop dat hij misschien iemand kan inspireren die nu zijn of haar droom niet durft te volgen, wilde ik hem toch delen. Juist omdat wat van de buitenkant zo makkelijk kan lijken, eigenlijk helemaal niet zo hoeft te zijn…

In januari 2016 begon ik mijn eigen bedrijf Paardenontmoeting, terwijl ik nog in deeltijd bleef werken bij mijn werkgever als psycholoog in de specialistische geestelijke gezondheidszorg. Drie dagen werkte ik voor die praktijk en twee dagen werkte ik voor Paardenontmoeting. Ik was zo ontzettend trots op mezelf dat ik deze stappen gezet had. Nu had ik én de zekerheid van een vast contract én mijn droom. Mooier kon het niet, toch? Niets was minder waar, want mijn zelfontwikkeling ging door en wilde meer. In de zomer van 2017 ging ik op vakantie en die was fantastisch tot ik na een week opeens overvallen werd door huilbuien omdat ik niet terug wilde naar mijn werk in loondienst. Daar schreef ik toen het volgende over in mijn telefoon:

“Het is 7:10 uur, ik kijk naast me op het nachtkastje en zie een stapel verfrommelde zakdoeken liggen. Verfrommeld door tranen en frustraties. Ik voel me onrustig en eigenlijk gewoon ronduit rot. Waarom doet je passie volgen pijn en waarom voelt het eerder alsof ik angsten aan het ontwikkelen ben dan op het punt sta weer een geweldig goede doorbraak in mijn leven te beleven? 

Passie doet blijkbaar pijn, dit weet ik door eerdere ervaringen in mijn reis maar ik heb er blijkbaar weinig écht van opgeslagen. Of heeft dat iets te maken met dat je erge pijn vergeet, zoals die van een bevalling? Zodat je nooit te bang bent om iets opnieuw te doen? 

Dat laatste klopt al niet want ik schijt in mijn broek en het vreet me op van binnen. Het is als een boemerang die steeds opnieuw terugkomt: Vang me nou! Maar ik durf hem niet te vangen en ik weet niet waarom. Ik weet het eigenlijk wel; ik ben bang om te falen. Wat als ik hem vang, ik ben daar waar ik wil zijn en het valt tegen? Wat als het me niet lukt en ik al mijn zekerheid, waar ik zo hard voor gewerkt en gestreden heb, in de prullenbak heb gesmeten alsof het niks is? 

Ik kan zo tien tegenargumenten bedenken  waarom dit níet waar is, maar mijn weegschaal wil toch angst laten winnen. Angst voor het onbekende, want ik ben ook maar een gewoontediertje. Hoe apart ik blijkbaar ook ben volgens mijn omgeving. Om de een of andere reden kan ik niet kiezen voor het gangbare, heb ik wilde dromen die zich uiten  als ontembare gedachten en me een rusteloos hoofd geven. 

Net zoals vannacht. Ik lig in een mooi hotelbed op een geweldige vakantie met de liefde van mijn leven. Een paar dagen was ik ein-de-lijk in rust. Na een jaar vol onrust. En toen was daar die boemerang weer. Die boemerang die zei dat ik volledig voor mijn passie moest gaan. Hij vloog keihard tegen mijn hoofd omdat ik hem nog steeds niet durfde te vangen. 

Au.


Mijn hoofd voelt diffuus en van binnen schreeuwt een stem. “Je weet wat je moet doen Wiek. Waarom ben je zo bang? Durf nou! Kom op! Je wilt dit al zo lang.. Het universum test je.”

*BONK*

Even duurt het voordat ik besef wat er aan de hand is. Eerst denk ik nog dat het de schoonmaakster is. Wat? Ik heb het ‘It’s time for two’-bordje toch aan de klink gehangen? 

*Fladderfladderfrrrt*

Oh shit! Een zwaluw! Die zie ik de afgelopen week steeds al vliegen, er moet er een tegen het raam geknald zijn. Ik ga uit bed zoals ik vannacht al veertien keer gedaan heb uit pure wanhoop en kijk langs het gordijn. Daar zit hij. Of zij. Een klein hoopje vogel. Toevallig las ik pas op Facebook dat zwaluwen niet op kunnen stijgen vanaf de grond, dat ze zich moeten laten vallen om te kunnen vliegen. Hij of zij kan het balkon niet meer af door de hoge glazen reling, het fladdert op en neer tegen het glas zonder te snappen waarom het niet meer vliegen kan. Ergens begrijp ik niet dat zo’n klein vogeltje zo’n harde klap overleefd heeft. Vlug pak ik mijn badjas en ga het balkon op. Ik pak de zwaluw op in mijn handen en houd hem over de reling. Hij laat zich vallen.. en snel vliegt hij weg, terug richting de zee. Terug naar de rest.

Als ik opkijk zie ik dat er wel honderd zwaluwen iin de lucht zijn nu. Wauw.. Ik sta minutenlang vol geluk met open mond te kijken terwijl de zin: ‘Hilf mir fliegen’ door mijn hoofd schiet. Wat raar. Die zin is sinds mijn aankomst in dit hotel al meerdere malen door mijn hoofd geschoten. Ik snapte niet waarom en ik heb niets met Duits. En nu sta ik hier, en help ik dit vogeltje vliegen net nadat ik letterlijk in mijn telefoon typ: ‘Het universum test je.’ 

Dankjewel lieve zwaluw, als dit geen teken is..”

Dit teruglezen voelt nog steeds een soort van magisch. Het was dan ook op deze dag, 17 augustus 2017, dat ik besloot dat ik mijn zekerheid de deur uit zou doen. Ik zou mezelf laten vallen, een duik in het diepe nemen. In het onbekende, in onzekerheid. Ik wilde honderd procent kunnen gaan voor mijn bedrijf. Dat bestond al anderhalf jaar, maar ik kon niet mijn alles geven. Je zou denken dat ik inmiddels al heel wat hordes genomen had om daar, op dat punt, te komen. Dat was ook zeker zo, maar toch voelde deze keuze opnieuw doodeng. Toch heb ik het gedaan, direct de eerste werkdag na de vakantie heb ik mijn ontslag ingediend bij mijn werkgever en ik heb nooit meer achterom gekeken.

Waarom deel ik dit? Omdat ik hoop dat het iemand bereiken zal, die naar anderen kijkt en denkt: “Ik zou willen dat ik zou kunnen wat zij kunnen. Ik zou willen dat ik zou durven wat zij durven.” Stop met jezelf klein te houden en niet te gaan voor je droom. Want ondanks dat het eng is, zal het je ook tot grote hoogten brengen. Het brengt je zelfontwikkeling, geluk, groei, en nog zoveel meer.

Ben niet langer bang om te vallen; kijk uit naar het vliegen.